René Gude inspireerde vele mensen met zijn hoogst originele en optimistische kijk op de filosofie. Gude was er stellig van overtuigd dat filosofie een praktische leidraad kan zijn in ieders leven. Vanuit deze visie zette hij zich onvermoeibaar in voor de popularisering van de filosofie. Daarbij ging hij moeilijke en zware thema’s niet uit de weg. Als Denker des Vaderlands legde hij zich er tussen 2013 en 2015 juist op toe om deze onderwerpen, met een gezonde dosis humor, bespreekbaar te maken.
Gude gaf invulling aan zijn denkerschap als een constructief meedenker, hij zag het als zijn opdracht om niet mismoedig tegen alles in te denken. Dit betekent niet een naïef vertrouwen in alles en iedereen, maar het aanmoedigen van initiatief en samen met anderen streven naar een optimum in het eigen leven en de politiek. Als Denker werkte Gude zijn gedachten daarom graag uit in gesprekken. In zijn werk keerde hij vaak terug naar de klassieke Griekse denkers en liet zich door de stoïcijnen inspireren tot zijn filosofie van humeurmanagement. Het is de kunst om, ook in moeilijke tijden, optimistisch te blijven en je niet mee te laten slepen door nare emoties.
Hieronder is een selectie opgenomen van de bijdragen die René Gude leverde als Denker des Vaderlands.
René in De Wereld Draait Door
Op 17 mei 2013 werd bekend dat René Gude de opvolger is van Hans Achterhuis als Denker des Vaderlands. Dezelfde dag schoot René uit de startblokken bij De Wereld Draait Door, waar hij sprak over de belangrijkste thema’s van zijn Denkerschap: humeurmanagement, stemming maken, omgaan met emoties en het in toom houden van het verstand. Ook het beroemde belletje komt langs.
Op 29 september 2014 was René Gude opnieuw bij De Wereld Draait Door. Hij sprak er over zijn ziekte en zijn boek Sterven is doodeenvoudig. Iedereen kan het.
Méédenken vergt ook moed
Ik zal de komende jaren gaan ‘meedenken’.” Zo vat de nieuwe Denker des Vaderlands, René Gude, zijn denkplannen samen. “Ik wil meedenken over de vraag hoe we het met de wereld kunnen uithouden; hoe we het met de dingen kunnen uithouden, en hoe we het met onszelf kunnen uithouden.
- Interview met Peter Henk Steenhuis in Trouw helemaal aan het begin van Renés denkerschap, 17 mei 2013
Het vege lijf
Alle aandacht voor lijfelijkheid bewijst dat het mensen-lichaam niet meer iets vanzelfsprekends is. We zijn uit het paradijs verdreven en onze lichamen zijn verworden tot artefacten. Maar is dat erg, of kunnen we ons er juist over verheugen?
- Lees het hele artikel in de De Groene uit januari 2014
24 uur met…
Theo Maassen zit 24 uur ‘opgesloten’ met Rene Gude. De opname is van vóór Gude’s denkerschap maar werd uitgezonden toen hij Denker des Vaderlands was.
- Bekijk de uitzending uit januari 2014
Dan maak je maar zin
We zijn doorgeschoten individualisten, vindt Denker des Vaderlands René Gude. Hij wil eerherstel voor het collectief – en dan samen aan zingeving doen.
- Lees het essay in Trouw op 30 maart 2014
Gesprek over hedendaagse grote denkers
Wat zijn de morele grenzen van het marktdenken? Bij wie is de macht in de beste handen? Hoe moet ik omgaan met mijn online identiteit? Hoe moeten we in een in hoge mate geseculariseerde samenleving omgaan met een fenomeen als religie? Wat moet ik doen om mijn leven zin te geven, nu er zoveel te kiezen is? Stine Jensen en René Gude gaan op zoek naar antwoorden op deze prangende vragen. Tijdens de G8 van de Filosofie, waarop een aantal grote denkers naar Nederland komt, leggen ze de vragen voor aan filosoof Markus Gabriel, politicoloog Benjamin Barber, filosoof Damon Young en anderen.
- Bekijk de uitzending van 12 mei 2014
Radio René
René Gude reageert op sfeerimpressies en kritische reacties die zijn opgenomen tijdens de G8 van de Filosofie, het publieksevenement in de Amsterdamse Beurs van Berlage, waaraan hij zelf op de achtergrond heeft meegewerkt. Bekende denkers als Peter Sloterdijk, John Gray en Zygmunt Bauman traden op voor 1.700 bezoekers, naast filosofische toptalenten. In deze aflevering gaat René Gude in op de vraag waar (publieks)filosofie toe dient, en stelt hij dat filosofie concreter is dan het dagelijks leven.
- Luister de uitzending van 15 mei 2014
Het onverwachte is een beest met twee gezichten. Soms duikt het op als een welkome onderbreking van de dagelijkse routine, soms is het een spelbreker waar niemand op zat te wachten. In deze uitzending reageert René Gude op straatinterviews, waarin mensen hun persoonlijke opvattingen en gedachten over het onverwachte delen. Van een groep senioren rond een barbecue tot een stel vrome jonge moslims. En een gepensioneerde schaker wiens leven naar zijn eigen smaak te veel wordt beheerst door onvoorziene tegenvallers.
- Luister de uitzending van 30 oktober 2014
Wim Brands in gesprek met René Gude
Twee gesprekken van Wim Brands met René Gude over ‘leven met de dood’. Wat wil je nalaten aan je nabestaanden? Waar gaat het om in het leven? Hoe valt er te leven met een aangezegde dood?
- Bekijk de gesprekken uit juli 2014
Het eerste gesprek is ook op YouTube te zien:
De Kist
Kefah Allush praat met BN’ers over leven en dood. Dit leidt tot gesprekken over wat waardevol is hier op aarde en prikkelt zowel gasten als kijkers om na te denken over het leven na de dood. In de aflevering van 14 december 2014 is hij op bezoek bij Rene en zijn vrouw Babs.
- Kijk de uitzending van 14 december 2014
René is zingend aan het werk’, zei Gudes assistent vlak voor diens dood
Dit is wel humeurmanagement to the max.” Zo definieerde René Gude, Denker des Vaderlands, vorige week zijn situatie. Hij voelde zich beroerd, maar zat toch met twee laptops op schoot te werken. Vannacht is hij overleden. Hoewel hij al maanden ernstig, zeer ernstig ziek was, zou je zijn overlijden vreemd genoeg ‘plotseling’ kunnen noemen.
- Een schrijven van Peter Henk Steenhuis in Trouw één dag na het sterven van René op 13 maart 2015